قصه گویی عمری به درازای عمر، کلمه و کلام دارد و شاید کمترین کاربرد قصه برای سرگرم کردن افراد است. در عین حال ابزاری مناسب است جهت ارتباط دو طرفه و عاطفی بین کودک و والد یا مراقب ایجاد کند.

زبان قصه زبانی است بر گرفته از فطرت انسان ها و دوست داشتن قصه ها و شنیدن آنها از طبیعت انسان برخاسته است از آنجا که کودکان به فطرت نزدیک ترند، قصه و قصه گویی را دوست دارند و از آن تاثیر می پذیرند.

افلاطون از نخستین اندیشمندان است که اهمیت قصه برای کودکان و نوجوانان را دریافته است. او بخشی از کتاب را به بیان اهمیت قصه برای کودکا » جمهوریت « اختصاص داده است. اریکسون  نیز قصه را تلقین شفابخش میداند که کاهش اضطراب کودک را موجـب مـی شود به گونه ای که از طریق همسان سازی با شخصیتها یا موقعیتهای یک قصه، او را در کشف عواطف خود و دیگران یاری میکند.

طبق بررسی های به عمل آمده در پژوهش های متعدد، قصه گویی منجر به رشد خلاقیت، مهارت های اجتماعی و زبانی، بهبود اختلالات خواب و تقویت هوش هیجانی و حل مسئله و همچنین کاهش احساس ترس، کمرویی، درد و پرخاشگری نه تنها در کودکان سالم، بلکه در کودکان بیمار با نیازهای ویژه مانند مبتلایان به نشانگان داون، اوتیسم، بیش فعالی و لوسمی می شود.

لازم است بدانیم امروزه قصه‌گویی رقبای سرسختی همچون بازی‌های رایانه‌ای، تلویزیون، اینترنت دارد که وقت کمی را برای نشستن و قصه گفتن و قصه شنیدن باقی می‌گذارد و اختصاص زمان ویژه‌ای را به قصه‌گویی برای فرزندان را ضروری می‌سازد؛ این در حالی است که قصه‌ها باید متناسب با سن و سطح درک کودک انتخاب شود و در این راستا باید به علاقه‌های کودک توجه گردد و قصه‌هایی انتخاب شود که برای او جالب و مناسب باشد. همچنین قصه‌ها باید ارزش‌های اخلاقی مثبت همچون راست‌گویی، صداقت، مهربانی، کمک به دیگران و احترام را به کودکان بیاموزند و به کودکان فرصت دهند تا تخیل و خلاقیت خود را به کار گیرند، مهم است که زبان قصه‌ها ساده و فهمیدنی باشد.

قصه و داستان از گذشته های دور در فرهنگ ما وجود داشته و نقش آنها در شکل گیری شخصیت افراد مهم است. داستان ها و اشعاری که کودکان می خوانند و می شنوند، اثری عمیق در فکر و روحیه آنان میگذارد و آنان را برای رویارویی با مسائل رشد و معاشرت با دیگران آماده میسازد و نیز در درک و فهم مشکلات زندگی آنان را یاری می کند. 

دکتر «ندا جمالی مقدم» دکتری تخصصی گروه پرستاری و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز