دیابت بارداری یکی از مشکلات شایع دوران بارداری است که معمولاً در نیمه دوم بارداری تشخیص داده می‌شود و در صورت کنترل نشدن، می‌تواند بر سلامت مادر و جنین تأثیر بگذارد.
خودمراقبتی نقش بسیار مهمی در مدیریت این نوع دیابت دارد.
اهمیت خودمراقبتی در دیابت بارداری
خودمراقبتی یعنی زن باردار با کمک تیم درمانی، مسئولیت پیگیری سلامت خود و جنین را به‌عهده بگیرد. کنترل دیابت به پیشگیری از عوارضی مانند تولد نوزاد با وزن بالا، تولد نوزاد با نقص های مختلف، زایمان زودرس، افزایش فشار خون در مادر و احتمال بروز دیابت نوع ۲ در آینده کمک می‌کند.
اصول مهم خودمراقبتی در دیابت بارداری
-
- رژیم غذایی سالم مصرف غذاهای کم‌چرب، کم‌قند و سرشار از فیبر مانند سبزیجات، حبوبات و غلات کامل. پرهیز از مصرف قندهای ساده مانند شیرینی، نوشابه و آب‌میوه‌های صنعتی. وعده‌های غذایی منظم و کوچک‌تر برای کنترل بهتر قند خون( بجای سه وعده، ۵ تا ۶ وعده غذایی در روز).
- . فعالیت بدنی منظم پیاده‌روی روزانه یا ورزش‌های سبک مخصوص بارداری در صورت تأیید پزشک(به مدت حداقل ۳۰ دقیقه در بیشتر روزهای هفته) به کنترل قند خون کمک می‌کند.
- کنترل مرتب قند خون اندازه‌گیری منظم و روزانه قند خون با استفاده از دستگاه اندازه گیری قند خون و ثبت آن در دفترچه یا نرم‌افزارهای مخصوص. بررسی قند خون ناشتا و دو ساعت پس از وعده‌های غذایی طبق دستور پزشک.
- مصرف منظم دارو یا انسولین (در صورت نیاز و طبق تجویز پزشک) اگر پزشک انسولین یا دارویی تجویز کرده است، مصرف آن باید دقیق و منظم باشد. همچنین مقدار مورد نیاز انسولین و یا سایر داروهای کاهش دهنده قندخون باید به طور مرتب توسط پزشک تنظیم شود.
- مراجعه منظم به پزشک شرکت در ویزیت‌های دوره‌ای برای بررسی وضعیت سلامت مادر و جنین بسیار ضروری است.
- مدیریت استرس استفاده از تکنیک‌های آرام‌سازی، خواب کافی و حمایت خانوادگی می‌تواند به تعادل قند خون کمک کند.
نکته پایانی دیابت بارداری معمولاً پس از زایمان برطرف می‌شود، اما ممکن است خطر بروز دیابت نوع ۲ را در آینده افزایش دهد. بنابراین، ادامه خودمراقبتی و مراجعه به پزشک پس از زایمان نیز اهمیت دارد.
با آگاهی، نظم و همکاری با تیم درمانی، می‌توان بارداری سالم و ایمنی را با وجود دیابت تجربه کنید.
دکتر «محبوبه حاجی فقها»
دکترای تخصصی گروه مامایی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز
نظر دهید