• در دوران بحران ، مراقبت از مادران باردار از اهمیت بالایی برخوردار است . . این مراقبت شامل حفظ آرامش روانی و ایجاد فضایی امن و حمایتی برای مادران باردار و نوزادان می‌شود
   

اقدامات پیشگیرانه و رسیدگی به موقع می‌تواند از عوارض و خطرات ناشی از بحران‌ها بر سلامت مادران و نوزادان بکاهد.

در شرایط بحرانی، مهم‌ترین و امن‌ترین پناه مادر باردار، خانواده‌اش است؛ به‌ویژه همسر. رفتار، گفتار و حضور پدر می‌تواند تفاوت بزرگی در میزان استرس یا آرامش روان زن باردار ایجاد کند.

1. همدلی فعال؛ شنیدن بدون قضاوت

• زنان باردار در شرایط بحرانی نیاز دارند احساسات خود را بدون سانسور بیان کنند. آن‌ها ممکن است ترس، نگرانی، گریه یا حتی عصبانیت داشته باشند. همسر یا خانواده باید گوش‌دهنده‌ای فعال و بی‌قضاوت باشند.
• چطور؟
• به‌جای نصیحت کردن، فقط گوش دهید:
  «می‌فهمم چقدر سخته»، «حق داری نگران باشی»
• از انکار احساسات بپرهیزید:
  نه نگویید “چیزی نشده”؛ بگویید “هرچند اوضاع پیچیده‌ست، من کنارت هستم”

2. تقسیم وظایف و کاهش فشار فیزیکی

• در دوران بارداری، به‌خصوص در فضای پرتنش، زن باردار ممکن است دچار خستگی مزمن و بی‌حوصلگی شود. مشارکت همسر در کارهای خانه، مراقبت از فرزندان دیگر (اگر باشند) و خرید مایحتاج خانه، نقش مهمی در کاهش فشارهای روزمره دارد.

3. یادآوری زیبایی‌ها و هدف بارداری

• در هیاهوی نگرانی‌ها، گاهی مادر باردار از یاد می‌برد که قرار است یک زندگی جدید را به دنیا بیاورد. پدر و خانواده می‌توانند با یادآوری خاطرات مثبت، رؤیاهای مشترک و آینده‌ای که برای فرزند خود در ذهن دارند، امید و انگیزه را زنده نگه دارند.
• مثلاً:
  «فکر کن چند ماه دیگه، کوچولومون رو تو بغل می‌گیریم»
  یا
  «دلم می‌خواد وقتی دنیا اومد براش کتاب قصه بخونیم با هم»

4. ایجاد روتین‌های امن و آرام‌بخش دو نفره

• زمان‌هایی که مادر و پدر کنار هم می‌نشینند، فیلمی آرام می‌بینند، پیاده‌روی کوتاهی می‌روند، یا حتی با هم دعا یا مراقبه می‌کنند، کمک زیادی به بازگشت حس امنیت می‌کند.

5. حفظ آرامش پدر برای انتقال به مادر

• گاهی مرد خانواده خودش نیز تحت فشار روانی ناشی خستگی و روزمره گی است، اما در این شرایط، کنترل هیجانات، خونسردی و داشتن رفتار حمایتی از جانب او، به زن باردار احساس اعتماد و آرامش می‌دهد.

در پایان تنفس عمیق، مدیتیشن و یوگا از ساده‌ترین و مؤثرترین روش‌های مقابله با اضطراب بارداری در شرایط پرتنش هستند. این روش‌ها سیستم عصبی پاراسمپاتیک را فعال کرده و احساس آرامش و امنیت درونی ایجاد می‌کنند.

دکتر «زهرا یزدان پناهی»، دکترای تخصصی بهداشت باروری و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز