فشار خون بالا را قاتل خاموش می نامند زیرا باعث سکته های مغزی و قلبی بدون ایجاد بروز علائم اولیه می شود.

هر قدر فشار خون بالاتر باشد خطر بیماری و مرگ و میر نیز بیشتر می شود . در سالهای اخیر به علت مصرف داروهای ضد فشار خون میزان مرگ و میر ناشی از آن در حد چشمگیری کاهش پیدا کرده است .

حمله های قلبی شایع ترین عوارض ناشی از فشار خون بالا است .

عوامل خطر در فشار خون بالا:

به طور کلی عوامل ژنتیکی و محیطی در ایجاد پر فشاری موثر هستند که برخی از این عوامل قابل تغییر می باشند و برخی امکان تغییر در آنها وجود ندارد.

عوامل غیر قابل اصلاح شامل :

 1- تاریخچه خانوادگی مثبت، بخصوص در خانواده های مستعد می تواند با افزایش سدیم داخل سلول و کاهش پتاسیم در ارتباط باشد اما نکته مهم این است که در فشارخون بالا در بارداری ارتباطی با مصرف نمک ندارد.

2- سن

3- جنس : تا سنین حدود 55 سالگی وقوع پر فشاری و عوارض ناشی از آن در مردان بیشتر از زنان است و بین سنین 55  تا 74 خطر ابتلا تقریباً در دو جنس برابر است و بعد از سن 74 زنان بیشتر در معرض خطر هستند .

 4- نژاد : بالاترین میزان شیوع فشار خون به علت نا معلوم در میان سیاه پوستان گزارش شده که شاید مصرف بیشتر نمک و استرسهای بیشتر محیطی در آن دخالت داشته باشد .

عوامل قابل اصلاح:

1- استرس

2- چاقی : چاقی بخصوص در نواحی فوقانی بدن ( چاقی سیب شکل ) و افزایش مقادیر چربی در نواحی شکم و کمر با بروز فشار خون در آینده مرتبط است.

3- تغذیه : مصرف سدیم زیاد عامل مهمی در ایجاد پر فشاری اولیه است

4- استعمال مواد

 5- دیابت

افزایش طولانی مدت فشار خون باعث اثرات سوئی روی تمام عروق بدن شده و عوارضی را در برخی ارگانها ایجاد می کند از جمله ارگانهای حیاتی نظیر مغز، کلیه ها ، قلب، و چشم ها که صدمات غیر قابل برگشتی در آنها ایجاد می کند. نارسایی قلب، نارسایی کلیه، سکته مغزی و اختلال بینایی از جمله عوارض پر فشاری است.

فاطمه قوی

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شیراز و مربی گروه مامایی دانشکده پرستاری و مامایی حضرت فاطمه (س)