یکی از شایع ترین سرطانهای شایع زنان، سرطان دهانه رحم و سرطان پستان می باشد، این بیماری علاوه بر عوارض جسمی، از نظر روحی و روانی نیز بر روی بانوان تاثیر گذاشته و آن‌ها را دچار ترس، نگرانی و اضطراب می‌کند.

آزمایش پاپ اسمیر برای تشخیص زود هنگام سرطان دهانه رحم برای تمام زنان بالای20 سال دارای رابطه جنسی انجام می شود. اولین تست پاپ اسمیر حدود سه سال پس از ازدواج انجام می شود.

زنانی که در سنین پایین ازدواج می کنند، زایمان های زیاد، زنانی که شوهرشان قبلا همسر مبتلا به سرطان دهانه رحم داشته است، زنانی که دخانیات مصرف می کنند (هرچه تعداد سیگار مصرفی بیشتر باشد خطر ابتلا افزایش می یابد) و زنانی که دچار کمبود ویتامین A ،‍‍C و اسید فولیک هستند، در معرض خطر سرطان رحم هستند و باید معاینات و غربالگری منظم را درنظر داشته باشند.

غربالگری سرطان پستان باید از اولویت‌های بانوان باشد.

 سرطان پستان دومین علت مرگ بر اثر سرطان ها در زنان می باشد، برخی از زنان کشور ما به دلیل عدم آشنایی با این بیماری و عدم اطلاع از روشهای تشخیص زودرس، موقعی به پزشک مراجعه می کنند که بیماری در مراحل پیشرفته قرار گرفته است.

در صورت تشخیص در مراحل اولیه سرطان پستان، درمان کاملا موفقیت آمیز است، برخی از عوامل موثر در ایجاد سرطان پستان، نظیر جنسیت (در زنان 100 برابر بیشتر از مردان است)، افزایش سن (مخصوصا پس از 40 سالگی، وراثت (10%از سرطانهای پستان ارثی هستند)، سابقه خانوادگی سرطان پستان (مادر،خواهر،دختر،عمه،خاله)، نژاد(احتمال ابتلا در زنان سفید پوست به وضوح بیشتر از زنان سیاه پوست است)، پرتو درمانی، تاریخچه قاعدگی (قاعدگی زودرس و یائسگی دیررس ) و سابقه ابتلا قبلی به سرطان پستان از عوامل غیر قابل تغییر این بیماری است و زنانی که فرزند نداشته یا اولین فرزند خودرا بعد از 30 سالگی بدنیا می آورند در معرض خطر بیشتری هستند.

عدم شیردهی، مصرف الکل، چاقی و رژیم های پرچرب، نداشتن فعالیت فیزیکی عوامل قابل تغییر در پیدایش این عارضه می باشد. شناسایی توده های پستانی از طریق خودآزمایی سینه، معاینه توسط کارکنان بهداشتی و پزشکان و عکس برداری یا ماموگرافی، سونوگرافی و نمونه برداری از سینه ها؛ گام های تشخیصی و پیشگیری از این عارضه هستند.

ماموگرافی بهترین و دقیق ترین روش جهت تشخیص سرطان پستان است.

یکی از راههای مقابله با سرطان، برخورداری از یک زندگی سالم و بهداشتی نظیر رعایت اصول بهداشتی، انجام آزمایشات لازم، مصرف مقادیر کافی میوه و سبزی در هر روز، کاهش مصرف چربی در رژیم غذایی، ورزش و فعالیت روزانه حداقل نیم ساعت، داشتن وزن مناسب، عدم مصرف سیگار و الکل، حفظ آرامش و نداشتن استرس است. امیدواریم با رعایت این نکات همه بانوان، صحت و تندرستی را در کانون گرم خانواده تجربه کنند.  

دکتر "محبوبه حاجی فقها" دکترای تخصصی گروه مامایی و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی شیراز